Posted in Ֆիզիկա 9, Դասեր

Հաղորդիչների զուգահեռ միացումը:

1. Բերեք էլեկտրական շղթայի օրինակ, որտեղ երևում է սպառիչների զուգահեռ միացման առավելությունը հաջորդականի նկատմամբ:

Օրինակ` Տան լուսավորության ցանցը: Բոլոր լամպերը միացված են զուգահեռ: Եթե մեկ լամպը վնասվի կամ անջատվի, մյուսները կշարունակեն աշխատել. հաջորդական միացման դեպքում մեկի անջատումը կանջատեր ամբողջ շղթան.

2. Ի՞նչ առնչությամբ են կապված հոսանքի ուժերը զուգահեռ միացված սպառիչներում և շղթայի չճյուղավորված մասում: Նկարագրեք այն փորձը, որը հաստատում է այդ առնչության ճիշտ լինելը:

Շճուղավորված շղթքայի տեղաասում հոսանքի ուժը հավասար է սպառիչների տեղամասերում հոսանքի ուժերի գումարին:

3. Իրար զուգահեռ միացված բոլոր սպառիչների համար ո՞ր էլեկտրական մեծությունն է նույնը: Ի՞նչ փորձով կարող եք հաստատել, որ ձեր պատասխանը ճիշտ է:

Հոսանքն անցնում է մեկ ընդհանուր ճանապարհով և այդ իսկ պատճառով` հաջորդաբար միացված սպառիչներում և դրանք միացնող հաղորդալարերում հոսանքի ուժը նույնն է

4. Ինչպե՞ս են որոշում իրար զուգահեռ միացված սպառիչների ընդհանուր տեղամասի դիմադրությունը: Պատասխանը հիմնավորել՝ օգտվելով 2-րդ հարցի պատասխանից և Օհմի օրենքից:

Հաջորդաբար միացված սպառիչներով կազմված շղթայում ընդհանուր լարումը հավասար է բոլոր սպառիչների լարումների գումարին։

5. Էլեկտրական շղթայի տեղամասերից մեկն ընդգրկում է 5 Օմ դիմադրությամբ սպառիչ, իսկ երկրորդը՝ 5 Օմ և 10 Օմ դիմադրությամբ իրար զուգահեռ միացված սպառիչներ: Ո՞ր տեղամասի դիմադրությունն է ավելի մեծ: Ինչու՞:

1/R=1R1+1/R2

Lուծել խնդիրները՝

1. Ո՞ր ամպերաչափի ցուցմունքն է ավելի փոքր` Al-ի՞, թե՞ A2-ի:

2. Էլեկտրական շղթայի տեղամասով 16 ր-ում տեղափոխվեց 240 Կլ լիցք: Այդ ընթացքում էլեկտրական դաշտը կատարեց 1200 Ջ աշխատանք: Որոշել լարումն այդ տեղամասում և հոսանքի ուժը:

3. 12,8մ երկարության և 0,1 մմ հատույթի մակերեսով հաղորդալարում հոսանքի ուժը 4Ա է, երբ լարումը 220 Վ է: Ի՞նչ նյութից է պատրաստված հաղորդալարը:

4. Որոշեք A ամպերաչափի և VI վոլտաչափի ցուցմունքները (տես նկարը), եթե R1 և R2 սպառիչների դիմադրություններն են` R1 = 2 Օմ, R2 = 4 Օմ, իսկ V2 վոլտաչափի ցուցմունքը` U2 = 2 Վ:

5. Շղթայի AB տեղամասի ընդհանուր դիմադրությունը 10 Օմ է (տես նկարը): Որոշեք R3 հաղորդչի դիմադրությունը, եթե R1 և R2 հաղորդիչների դիմադրություններն են` R1 = 2 Օմ, R2 = 5 Օմ: Որքա՞ն է հոսանքի ուժը AB տեղամասում, եթե վոլտաչափի ցուցմունքը 6Վ է:

Posted in Ֆիզիկա 9, Դասեր

Դիմադրության կախումը հաղորդչի չափերից և նյութի տեսակից: Տեսակարար դիմադրություն:Էլեկտրական հոսանքի ազդեցությունը կենդանի օրգանիզմների վրա: Կայծակ: Շանթարգել:

1. Ինչպե՞ս է կախված էլեկտրական դիմադրությունը հաղորդչի նյութի տեսակից, երկարությունից և լայնական հատույթի մակերեսից: Գրել այդ կախումն արտահայտող բանաձևը;

Հաղորդիչների դիմադրություներն ուղիղ համեմատական են նրանց երկարությանը և հակադարձ համեմատական լայնական հատույթների մակերևույթին:
R=P*l/S

2. Ինչի՞ց է կախված հաղորդչի տեսակարար դիմադրությունը:

Տեսակարար դիմադրությունը ցույց է տալիս, թե ինչ դիմադրությամբ է օժտված տվյալ նյութից պատրաստված միավոր երկարությամբ և միավոր լայնական հատույթի մակերեսով հաղորդիչը

3. Ի՞նչ միավորներով են արտահայտում տեսակարար դիմադրությունը:

ρ-ն նյութի տեսակարար դիմադրությունն է:

4. Ի՞նչ նպատակով են օգտագործում ռեոստատները : Ինչպե՞ս են այն պատկերում էլեկտրական շղթաների սխեմաներում:

Էլեկտրական շղթայում հոսանքի ուժը կամ լարումը կարգավորելու և սահմանափակելու էլեկտրական սարք։

5. Հաստատաուն հոսանքի ուժի ո՞ր արժեքներն են վտանգավոր և որոնք՝ խիստ վտանգավոր մարդու կյանքի համար:

100 միլիամպերից բարձր հոսանքի ուժը։

6. Բուժական ի՞նչ նպատակներով է օգտագործվում հաստատաուն էլ. հոսանքը:

Մինչև 50Վ հոսանքը կիրառելով կարող են բուժել նյարդացավ, կարող են որոշ հեգկան հիվանդություններ բուժել հոսանքով գլխնուղեղի վրա ազդելով:

7. Բուժական ի՞նչ նպատակներով է օգտագործվում հաստատուն էլեկտրական հոսանքը:

8. Նկարագրեք, թե ինչպես է լիցքավորվում ամպը: Ամպի ո՞ր շերտերն են լիցքավորվում դրականորեն և ո՞ր շերտերը` բացասականորեն:

Ամպի մեջ ջրի կաթիլները ու սառույցի մանր բյուրեղները իրար են խփվում, դրա հետևանքով էլ լիցքեր են առաջանում․ վերևի մասը դառնում է դրական, ներքևի մասը՝ բացասական։

9. Ինչու՞ է ամպամած եղանակին գետինը լիցքավորվում: Ո՞ր երևույթն է գետնի լիցքավորման պատճառը: Ի՞նչ նշանի լիցք է ձեռք բերում գետինը:

Ամպի ներքևի մասում կուտակված բացասական լիցքերը քաշում են գետնի ազատ էլեկտրոնները հեռու։

10. Նկարագրեք կայծակի առաջացման սկզբնական փուլը: Ինչպե՞ս է գոյանում կայծակի անցուղին: 

Posted in Ֆիզիկա 9, Դասեր

Էլեկտրական դիմադրություն: Օհմի օրենքը շղթայի տեղամասի համար: Հարցեր և խնդիրներ:


1. Ինչպե՞ս են կապված տրված հաղորդչում հոսանքի ուժի և լարման արժեքները:

Դրանք ուղղիղ համեմատական են:

2. Ինչպե՞ս է սահմանվում հաղորդչի էլեկտրական դիմադրությունը:

Էլեկտրական հոսանքի նկատմամբ հաղորդչի հակազդեցությունը բնութագրող ֆիզիկական մեծությունը կոչվում է հաղորդչի էլեկտրական դիմադրություն և նշանակվում  R տառով:

R=U/I

3. Ինչպիսի՞ն է տարբեր հաղորդիչներում հոսանքի ուժի արժեքների և այդ հաղորդիչների դիմադրությունների կապը նույն լարման դեպքում:

Միևնույն լարման դեպքում տարբեր հաղորդիչներում հոսանքի ուժի արժեքները հակադարձ համեմատական են այդ հաղորդիչների դիմադրություների արժեքներին։

4. Ինչպե՞ս է սահմանվում հաղորդչի էլեկտրական դիմադրության միավորը՝ օհմը: Էլեկտրական դիմադրության ուրիշ ի՞նչ միավորներ գիտեք:

Օհմը՝ այն հաղորդչի դիմադրությունն է, որի վրա 1 վոլտ լարումը անցկացնելիս հոսանքը կլինի 1 ամպեր:

5. Կախված է արդյոք հաղորդչի դիմադրությունը նրա ծայրերին կիրառված լարումից: Իսկ հաղորդչում հոսանքի ուժից: Պատասխանը հիմնավորեք:

Ոչ, այն կախված է հաղորդչից:

6. Ձևակերպեք Օհմի օրենքը: Օհմի օրենքից որոշեք շղթայի տեղամասում լարումը՝ արտահայտված հոսանքի ուժով և դիմադրությամբ:

Շղթայի մեջ հոսանքի ուժը մեծանում է, երբ մեծանում է լարումը, և փոքրանում է, երբ մեծանում է տեղամասի դիմադրությունը։

7. Ի՞նչ տեսք ունի հաղորդչում հոսանքի ուժի կախումը հաղորդչի հայրերին կիրառված լարումից պատկերող գրաֆիկը:

1․Ի՞նչ աշխատանք է կատարվում, երբ 220 Վ լարման ցանցին միացված  էլեկտրական լամպի պարույրով անցնում է 4 Կլ լիցք:

A=U*Q

220Վ*4Կլ=880Կլ

2Ինչի՞ է հավասար լարումը էլեկտրական ջերմատաքացուցիչի վրա, եթե դրանով 40 Կլ լիցք անցնելիս կատարվում է 1600 Ջ աշխատանք:

U=A/Q

1600Ջ/40Կլ=40Վ

3․ Փորձարարը պետք է չափի էլեկտրական լարումը ջերմատաքաչուցիչի ծայրերին: Ո՞ր դեպքում է նա ճիշտ միացրել վոլտաչափը շղթային:

Պատ.՝3

4․Որոշեք Երևանից Գորիս  ձգվող 12 մմ² լայնական հատույթի մակերես ունեցող երկաթե հաղորդալարի դիմադրությունը, եթե այդ քաղաքների միջև հեռավորությունը 240 կմ է: Երկաթի տեսակարար դիմադրությունը 0.1 Օմ·մմ²/մ է:

0.1*240000/12=0,1*2000=2000

5Ինչի՞ է հավասար 620 Օմ դիմադրություն ունեցող պարույրով անցնող հոսանքի ուժը, եթե նրա ծայրերում կիրառված լարումը 12 Վ է:

12/620=3/155

Posted in Ֆիզիկա 9, Դասեր

Էլեկտրական լարում: Վոլտաչափ:

1. Էներգիայի ի՞նչ փոխակերպումներ են տեղի ունենում էլեկտրական փակ շղթայում:

Էլեկտրական փակ շղթայում տեղի է ունենում էլեկտրական էներգիայի փոխակերպում, հոսանքի ազդեցությամբ, այլ էներգիայի՝ ներքին, մեղանիկական, քիմիական և այլն:

2. Ի՞նչ է հոսանքի աշխատանքը:

Հոսանքի աշխատանքն այն էներգիայի քանակն է, որը հոսանքը փոխանցում է շղթայի որևէ հատվածին որոշ ժամանակում։

3. Ո՞ր ֆիզիկական մեծությունն են անվանում էլեկտրական լարում: Գրեք լարումը սահմանող մաթեմատիկական բանաձևը:

Լարում անվանում են այն ֆիզիկական մեծությունը, որը բնութագրում է էլեկտրական դաշտը փակ էլեկտրական շղթայի հաղորդչում և հավասար է այդ դաշտի կատարած աշխատանքի հարաբերությանը հաղորդչով տեղափոխված լիցքի քանակին:

U=A/q

4. Ինչպե՞ս է սահմանվում լարման միավորը՝ Վոլտը: Լարման ի՞նչ միավորներ են գործածական:

Էլեկտրական լարման միավորը կոչվում է վոլտ (Վ) հոսանքի առաջին աղբյուր ստեղծող Ա. Վոլտայի պատվին:

1Վ այն լարումն է, որի դեպքում շղթայի տեղամասով 1Կլ լիցք տեղափոխելիս էլեկտրական դաշտը կատարում է 1Ջ աշխատանք:

Գործածվում են նաև 1մՎ (միլիվոլտ), 1կՎ (կիլովոլտ) և 1ՄՎ (մեգավոլտ) միավորները:

5. Ո՞ր էլեկտրական սարքն են անվանում վոլտաչափ:

Լարումը չափող սարքը կոչվում է վոլտաչափ:

Վոլտաչափի պայմանական նշանն է՝

6. Շղթայի տարրերի ո՞ր միացումն են անվանում զուգահեռ: Ինչպե՞ս է վոլտաչափը միացվում շղթայի հետազոտվող տեղամասին:

Վոլտաչափի սեղմակները միացվում են էլեկտրական շղթայի այն կետերին, որոնց միջև անհրաժեշտ է չափել լարումը՝ չափվող տեղամասին զուգահեռ:

7. Ի՞նչ սխալներ կան պատկերված սխեմայում: 

Լուծել խնդիրները՝

1. Հաղորդչում հոսանքի ուժը 10 Ա է: Որոշեք 1 ժամում այդ հաղորդչի լայնական հատույթով անցած էլեկտրոնների գումարային զանգվածը: (Հիշեցում՝  e – Մեկ էլեկտրոնի լիցքի մոդուլը՝ e = 1 ,6 * 10^ -19 Կլ: Էլեկտրոնի զանգվածը` m = 9,1* 10^-31 կգ):

Posted in Ֆիզիկա 9, Դասեր

Հոսանքի ուժ: Ամպերաչափ

1. Ինչո՞ւ է անհրաժեշտ սահմանել հոսանքի քանակական բնութագիրը:

Քանի որ, միայն այդ ժամանակ հնարավոր կլինի քանակական կապ հաստատել հոսանքի և նրա որևէ ազդեցության միջև։

2. Ինչո՞վ է տարբերվում ազատ լիցքակիրների ուղղորդված շարժումը քաոսային շարժումից:

Երբ ազատ լիցքակիրները կատարում են ուղղորդված շարժում, հաղորդչի լայնական հատույթով որևէ ընտրված ուղղությամբ յուրաքանչյուր վայրկյանում տեղափոխված արդյունարար լիցքն այլևս զրո չէ:

3. Ո՞ր հոսանքն են անվանում հաստատուն:

Եթե կամայական հավասար ժամանակներում հաղորդչի լայնական հատույթով անցնում են լիցքի նույն քանակը, ապա այդ հոսանքն անվանում են հաստատուն հոսանք:

4. Սահմանել հաստատուն հոսանքի ուժը: Ի՞նչ է ցույց տալիս հոսանքի ուժը, և ո՞րն է նրա միավորը: Հոսանքի ուժի ի՜նչ մասնային միավորներ գիտեք:

Կամայական հավասար ժամանակներում հաղորդչի լայնական հատույթով անցնում են լիցքի նույն քանակը, ապա ադպիսի հոսանքն անվանում են հաստատուն հոսանք:Հաստատուն հոսանքի ուժը նշանակում են I  տառով։Միավորների միջազգային համակարգում հոսանքի ուժի միավորը կոչվում է ամպեր(Ա)։

5. Ինչպե՞ս որոշել հաղորդչով անցնող լիցքը, եթե հայտնի է հոսանքի ուժը:

q=I*t

6. Ինչպե՞ս է սահմանվում լիցքի միավորը` կուլոնը:

Հհատույթով 1 վայրկյանում, երբ հոսանքի ուժը հաղորդչում  1Ա է:
1Կլ=1Ա
1վ=1Ավ 

7. Ո՞ր սարքն են անվանում ամպերաչափ: Ո՞ր երևույթի վրա է հիմնված նրա աշխատանքը:

Ամպերաչափ անվանում են այն սարքը, որը չափում է հոսանքի ուժը: Ամպերաչափի գործողության սկզբունքը հիմնված է հոսանքի մագնիսական ազդեցության վրա: Որքան մեծ է ամպերաչափով անցնող հոսանքի ուժը, այնքան ավելի մեծ անկյունով է շեղվում ամպերաչափի սլաքը:

8. Ինչո՞վ է պայմանավորված ամպերաչափի սլաքի պտտման անկյունը:

Ամպերաչափի «+» սեղմակը անհրաժեշտ է միացնել այն հաղորդալարի հետ, որը գալիս է հոսանքի աղբյուրի դրական բևեռից, իսկ «−» նշանով սեղմակը՝ այն հաղորդալարի հետ, որը գալիս է բացասական բևեռից:

9. Ինչպե՞ս են միացնում ամպերաչափը շղթայում: Ինչու՞:

Ամպերաչափը միացնում են հաջորդական հոսքի ուղղու մեջ նրա համար, որ լիցքակիրները անցնեն շարքի միջով:

10. Սպառիչների ո՞ր միացումն են անվանում հաջորդական: Ինչպե՞ս է ամպերաչափը միացվում այն սպառիչին, որտեղ հարկավոր է չափել հոսանքի ուժը:

Այն միանում է հաջորդաբար:

11. Ո՞ր գծագիրն են անվանում էլեկտրական շղթայի սխեմա:

12. Ուշադիր նայելով 27-րդ ա նկարին՝ կնկատեք, որ ամպերաչափն ունի հավասա րաչափ սանդղակ, այսինքն՝ սանդղակի բաժանման արժեքներն իրար հավասար են:Ինչու՞:

Որովհետև այն ուղղիղ համեմատական է հոսանքի ուժին:

Posted in Ֆիզիկա 9, Դասեր

Էլեկտրական հոսանքի ազդեցուցյունները

1. Ինչպիսի՞ ազդեցություններով է օժտված հոսանքը:

Ջերմային, կենսաբանականքիմիական և մագնիսական:

2. Նկարագրեք փորձեր, որոնցում դրսևորվում է հոսանքի ջերմային ազդեցությունը: Որ սարքերում է օգտագործվում հոսանքի  ջերմային ազդեցությունը:

Լամպի մեջ օգտագործվում է ջերմային էլեկտրական ազդեցություն: Դրա միջոցով լամպի միջուկը տաքանում է, շիկանում և լույս է առաջանում:

3. Ի՞նչ գործնական կիրառություն ունի հոսանքի քիմիական ազդեցությունը:

Էլեկտրական հոսանքը, լիցքավորված մասնիկների ուղղորդված շարժում։ Նման մասնիկները կարող են լինել օրինակ մետաղներում — էլեկտրոնները, էլեկտրոլիտներում — իոնները, գազերում — իոնները և էլեկտրոնները, վակուումում որոշակի պայմանների դեպքում — էլեկտրոնները, կիսահաղորդիչներում էլեկտրոնները և խոռոչները (էլեկտրոնա-խոռոչային հաղորդականություն)։ Երբեմն էլեկտրական հոսանք է կոչվում նաև շեղման հոսանքը, որը առաջանում է էլեկտրական դաշտի փոփոխությունների ժամանակ։

4. Ի”նչ երևույթներով է դրսևորվում հոսանքի բնախոսական ազդեցությունը:

Էլեկտրական հոսանքը կարող է ազդել մարդկանց ու կենդանիների վրա՝ ներգործելով արյան շրջանառության, սրտի աշխատանքի և նույնիսկ բույսերի աճի վրա։ Մեկ այլ կողմից՝ էլեկտրական հոսանքի ազդեցությունը օգտագործվում է նաև բուժման նպատակներով։

5. Նկարագրեք հոսանքի մագնիսական ազդեցությունը ցուցադրող մի փորձ: Ինչու են այդ ազդեցությունը համարում հոսանքի ամենաբնորոշ ազդեցությունը:

Հոսանք անցնելիս հաղորդչի մոտ տեղադրված մագնիսական սլաքը շարժվում է։ Իսկ երբ մեխի շուրջ փաթաթված լարով հոսանք է անցնում, մեխը մագնիսանում է և ձգում փոքր երկաթյա մարմինները։

6. Ի՞նչ է բյուրեղի տարածական կամ բյուրեղային ցանցը:

Բյուրեղում մասնիկնները կատարում են անկանոն՝ քաոսային տատանողական շարժում հավասարակշռության դիրքերի շուրջը, որոնց համախուբը բյուրեղի տարածական կամ պարզապես բյուրեղային ցանցն է ։

7. Ինչպե՞ս են բաշխված մասնիկները մետաղի բյուրեղային ցանցում

Մետաղում բյուրեղային ցանցի շուրջ տատանվում են դրական իոններ իսկ հանգույցնների միջակա տարածության մեջ  անկանոն էլեկտրոնները ։

Մետաղում բյուրեղային ցանցի շուրջ տատանվում են դրական իոններ իսկ հանգույցնների միջակա տարածության մեջ անկանոն էլեկտրոնները ։

8. Ինչպիսի՞ շարժումներ են կատարում մետաղի բյուրեղի ազատ էլեկտրոնները և դրական իոնները էլեկտրական դաշտի բացակայությամբ:

Մետաղի ներսում էլեկտրական դաշտի բացակայության դեպքում էլեկտրոնները այնպիսին է, որ ժամանակի ամեն պահի յուրաքանչյուր ուղղությամբ շարժվում է այնքան էլեկտրոն, որքան հակառակ ուղղությամբ:

9.  Ի՞նչ է  էլեկտրական հոսանքը մետաղներում:

Էլեկտրական հոսանքը մետաղներում՝ դա էլեկտրական լիցքի շարժումն է ազատ էլեկտրոնների միջոցով:

10. Նկարագրել Ռիկեի փորձը: Այս փորձի արդյունքի հիման վրա ինչ եզրակացություն կարելի է անել:

Posted in Ֆիզիկա 9, Դասեր

Էլեկտրական հոսանք:

1. Ի՞նչ լիցք ունի պարկուճ 1-ը (նկ. 1 ա), եթե պարկուճ 2–ը դրական է լիցքավորված:

Դրական:

2. Ի՞նչ լիցք ունի պարկուճ 2-ը (նկ. 1 բ), եթե պարկուճ 1-ը բացասական է լիցքավորված:

Դրական:

3. Վնասված հաղորդալարերը միացնելիս վարպետը ռետինե ձեռնոցներ է հագնում: Ինչո՞ւ է նա այդպես վարվում:

Քանի որ ռետինը էլեկտրամեկուսիչ մատերիալ է:

4. Բենզին լցնելիս բենզատարի իրանը մետաղական հաղորդիչով հողակցում են: Ինչո՞ւ են այդպես անում:

5. Քանի՞ էլեկտրոն ունի՝ ա) պղնձի, բ) սիլիցիումի, գ) յոդի ատոմը:

29, 28, 127:

6. Քիմիական ո՞ր տարրի ատոմն է պարունակում՝ ա) 15 էլեկտրոն, բ) 79 էլեկտրոն, գ) 100 էլեկտրոն:

Ոսկի, ֆոսֆոր և ֆերմիում

7. Ինչի՞ է հավասար թթվածնի ատոմում գտնվող բոլոր էլեկտրոնների ընդհանուր լիցքը:

8. Ո՞ր ատոմն է, որի բոլոր էլեկտրոնների ընդհանուր լիցքը հավասար է q= – 16 * 10 ^ – 19 * 4/:

q = – 16 * 10 ^ – 19 * 4 / z

9. Ինչի՞ է հավասար սնդիկի ատոմի միջուկի լիցքը: Քանի՞ անգամ է այն մեծ հելիումի ատոմի միջուկի լիցքից:

80-ի և այն մեծ է հելիումի ատոմի միջուկից 40 անգամ (2)

10. Ինչի՞ է հավասար տիտանի ատոմի միջուկի լիցքը: Քանի՞ անգամ է այն մեծ նատրիումի ատոմի միջուկի լիցքից:

22 և այն մեծ է նատրիումի միջուկից 2 անգամ:

11. Հելիումի ատոմից անջատվել է մեկ էլեկտրոն: Ինչպե՞ս է կոչվում մնացած մասնիկը: Ի՞նչ լիցք ունի այն: 

Հելիումի կափիոն և ունի դրական լիցք +1:

12. Թթվածնի ատոմին միացել է մեկ էլեկտրոն: Ինչպե՞ս կկոչվի գոյացած մասնիկը: Ինչպիսի՞ լիցք կունենա այն:

Թթվածնի անիոն և ունի բացասական լիցք -1:

13. Բնության մեջ գոյություն ունեցող ատոմներից ամենածանրն ուրանի (U) ատոմն է: Որքան է ատոմի միջուկի լիցքը:

92:

14. Ապակե ձողը էլեկտրականացման հետևանքով այն ձեռք է բերել 3,2-10-10 Կլ լիցք: Քանի՞ էլեկտրոն է այն կորցրել։

15. Էլեկտրացույցին հաղորդել են q = – 6, 4 * 10 ^ – 10 Կլ-ին հավասար լիցք: Էլեկտրոնների ի՞նչ թվի է համապատասխանում այդ լիցքը։

4*10 9

16. Ունենք միանման երկու մետաղե գնդիկ: Մեկի լիցքը հավասար է 4 նԿլ, մյուսինը՝ – 10 նԿլ: Գնդիկները հպել են և հեռացրել իրարից: Ի՞նչ լիցք կունենան գնդիկները դրանից հետո:

Լիցքերը կհավասարվեն:

Posted in Ֆիզիկա 9, Դասեր

Առաչադրանքներ գրքի մեջից

1. Ինչու՞ էբոնիտե կամ պլաստմասսայե սանրով սանրվելիս մազերն ասես «կպչում» են սանրին:

Էլեկտրականության շնորհիվ սանրը ձգում է մազերին, որովհետևվ դրանց լիցքերը տարբերվում են և մազեկը կպնում են սանրին:

2. Երեք զույգ թեթև գնդիկներ կախված են թելերից (տես նկարը): Գնդիկների ո՞ր զույգը՝ ա. լիցքավորված չէ, բ. 6 ունի նույնանուն լիցքեր, գ. ունի տարանուն լիցքեր:

ա)3 բ)1 գ)2

3. Մարմինների էլեկտրականացման համար պարտադի՞ր է միմյանց շփելը: Կարելի՞ է արդյոք մարմիններն էլեկտրականացնել այլ կերպ։

Մարմինները նաև կարելի է էլեկտրականացնել հպումով կամ էլեկտրականացված իրը մոտեցնելով մարմնին:

4. Ինչպե՞ս ստանալ տարբեր նշանի լիցքեր՝ ունենալով էբոիտե ձող և մետաքսե գործվածքի կտոր:

Էբոնիտե ձողը մետաքսով շփելուց՝ էբոնիտը կլանում է բացասական լիցք, իսկ մետաքսը դրական:

5. Ո՞ր կողմ կթեքվի թղթե գնդիկը, եթե նրան հպենք լիցքավորված ձողիկը և հեռացնենք (տես նկարը): Ո՞ր կողմ կթեքվեր գնդիկը, եթե ձողի վրա դրական լիցք լիներ:

Այն կձքի գնդիկին:

6. Ճի՞շտ է արդյոք պատկերված լիցքավորված մարմինների փոխազդեցությունը ա, բ և գ նկարներում (տես նկարը):

Ճիշտ է մենակ գ-ն

7. Ո՞ր էլեկտրացույցին է հաղորդվել ամենամեծ էլեկտրական լիցքը և որի՞ն ամենափոքրը (տես նկարը):

Ամենափոքրը երկրորդին, իսկ ամենամեծը երրորդին:

8. Էլեկտրացույցն ունի դրական լիցք (տես նկարը): Ի՞նչ նշանի լիցք ունի էլեկտրացույցին հպվող ձողիկը:

Բացասական լիցք:

9. Ի՞նչ նշանի լիցք ուներ այն էլեկտրացույցը, որին լիցքավորված ձողիկ հպելիս թերթիկների բացվածքի անկյունը փոքրանում է (տես նկարը):

Դրական:

10. Վերցրեք պլաստմասսայե քանոնը և այն էլեկտրականացրեք: Նրա վրա դրեք լավ «գզված» բամբակի փոքրիկ կտոր և քանոնը թափահարելով, այն վեր թացրեք: Քանոնը ներքևից արագորեն մոտեցնելով բամբակի կտորին՝ կանսնեք, որ այն «լողում է օդում»՝ քանոնի վերևում: Ինչպե՞ս է բացատրվում այս երևույթը:

Քանոնը և բամակը կունենան նույն լիցքը, իսկ նույն լիցքից ունեցող մարմինները վանում են իրար:

11. Նատրիումի ատոմի միջուկում կա 23 մասնիկ, դրանցից 12-ը նեյտրոններ են: Միջուկում քանի՞ պրոտոն կա: Քանի՞ էլեկտրոն ունի ատոմը, երբ այն էլեկտրաչեզոք է:

23-12=11:

11 էլեկտրոն և 11 պրոտոն, քանի որէլեկտրոնների և պրոտոնների մսնիկների թվերը իրար հավասար են:

12. Ի՞նչ քիմիական տարր է պատկերված նկարում:

Հելիումը:

13. Որքա՞ն է նկարում պատկերված է լիթիումի իոնի լիցքը

3

14. Նկարում ընտրեք այն գնդիկների զույգը, որի էլեկտրոններն ա գնդիկից կանցնեն ր գնդիկին, եթե դրանք հպենք իրար:

3-րդ զույգը:

15. ա և գ լիցքավորված մարմինների միջև տեղադրված է բ մարմինը (տես նկարը): Կլիցքավորվի՞ արդյոք բ մարմինը, եթե այն միացնենք լիցքավորված մարմիններին ապակե և երկաթե ձողերով: