Posted in Պատմություն 9, Դասեր

ՀԱյաստանի առաջին հանրապետությունը

1. Նկարագրե՛ք Հայաստանի առաջին հանրապետության պետական կարգը, իշխանության մարմինները՝ համեմատելով այն ներկայիս ՀՀ պետական կարգի և իշխանության մարմինների հետ: Ի՞նչ նմանություններ և տարբերություններ եք տեսնում դրանց միջև:

Հայաստանը պետական կառուցվածքի ու կառավարման տեսակետից խորհրդարանական դեմոկրատական հանրապետություն է։ Առաջին հանրապետության 2,5 տարվա ընթացքում կազմվել են երկու խորհրդարան. առաջինը՝ «Հայաստանի խորհուրդ» 46 պատգամավորով, բազմակուսակցական սկզբունքով, երկրորդը՝ 1919թ. հունիսին համաժողովրդական ընտրություններով կազմված 80 պատգամավորից բաղկացած խորհրդարան, որտեղ մեծամասնություն կազմում էր Դաշնակցությունը։ Բարձրագույն օրենսդիր իշխանությունը խորհրդարանը, իսկ գործադիրը կառավարությունն էր, որի նախագահը՝ վարչապետը, ընտրվում էր խորհրդարանի կողմից և պատասխանատու էր նրա առաջ։ Ներկայիս Հայաստանն էլ խորհրդարանական է, վարչապետը հանրապետության առաջին պաշտոնատար անձն է։ Առաջին հանրապետությունից պահպանվել են դրոշը, զինանշանը, օրհներգը։
2. Ներկայացրե՛ք Հայկական անկախ պետականության ստեղծման պատմական նշանակությունը՝ կապելով մերօրյա իրականության հետ /բլոգային աշխատանք/.

Հայաստանի անկախությունը հայ ժողովրդի համար կարևոր ձեռքբերում է. այն հիմք է ազգային ինքնության, անվտանգության, զարգացման և իրավունքների պաշտպանության համար։ Անկախ պետությունը թույլ է տալիս ինքնուրույն լուծել խնդիրները, ստեղծել միջազգային հարաբերություններ, զարգացնել տնտեսությունը և պահպանել մեր ինքնությունը։

Posted in Աշխարհագրություն 9, Դասեր

Հհ-ի կլիմքն

1.Նշե’լ ՀՀ կլիմայագոյացնող գործոնները։

Աշխարհագրական դիրքը, բարձրությունը ծովի մակարդակից:

2.Նշել մեր տարածքում ջերմության և խոնավության տեղաբաշխման հիմնական օրինաչափությունները։

Մեր տարածքում ջերմաստիճանը նվազում է բարձրության ավելացման հետ՝ լեռներում ավելի ցուրտ է։Խոնավությունը մեծ է լեռնային և հյուսիսային շրջաններում, իսկ Արարատյան դաշտում՝ ավելի չոր է։

3.Ինչու՞ են ՀՀ ներքին գոգավորություններում ավելի քիչ տեղումներ ստանում, քան եզրանյին լեռնաշղթաները։

Ներքին գոգավորությունները շրջապատված են լեռնաշղթաներով, որոնք կանգնեցնում են խոնավ օդային հոսքերը։Այդ պատճառով գոգավորություններում տեղումներ քիչ են, իսկ լեռներում՝ շատ։

4.Քանի՞ վերընթաց գոտի գիտենք ՀՀ_ում։

8 գոտի:

Posted in Դասեր, Կենսաբխնություն 9

Սպիտակուցների սինեթեզ՝ տրանսկրիպցիա    և  տրանսլյացիա:Լրացուցիչ աշխատանք

1.Տրանսլյացիայի ընթացքում ինչ հերթականությամբ ընթանում է գործընթացը․

ա) Տրանսկրիպցիա → Տրանսլյացիա
բ) Տրանսլյացիա → Տրանսկրիպցիա
գ) ԴՆԹ-ի կրկնապատկում → Տրանսկրիպցիա
դ) ՌՆԹ-ի քայքայում → Տրանսլյացիա

2․Տրանսլյացիայի ավարտը տեղի է ունենում, երբ ռիբոսոմը հանդիպում է․
ա) Սկիզբ կոդոնի
բ) ԴՆԹ-ի վերջնական հատվածի
գ) Կանգառ կոդոնի
դ) Նուկլեոտիդային կապի

3․Ինչպե՞ս է կոչվում ԴՆԹ-ի այն հատվածը, որը կոդավորում է մեկ սպիտակուց։
ա) Կոդոն
բ) Գեն
գ) Քրոմոսոմ
դ) Նուկլեոտիդ

Posted in Հանրահաշիվ 9, Դասեր

Վեկտորների տարբերությունը

1)Օգտվելով բազմանկյան կանոնից` պարզեցրեք արտահատությունը․

ա)(AB + BC — MC) + (MD — KD) 

AK
բ) (CB + AC + BD) — (MK + KD)

AM

2)ABC հավասարակողմ եռանկյան կողմը 5 սմ է: Գտե՛ք AC + CB վեկտորի մոդուլը:


3)C ուղիղ անկյունով ABC հավասարասրուն ուղղանկյուն եռանկյան էջը 7 դմ է: Գտե՛ք AC + CB վեկտորի մոդուլը:

4)Օգտվելով զուգահեռագծի կանոնից` կառուցեք նկարի a և b վեկտորների գումարը:

5)ABC եռանկյան մեջ AB = 6, BC = 8, <B = 90o : Գտեք՝

ա)|BA| — |BC| և |BA — BC| 2, -2

բ)|AB| + |BC| և |AB + BC| 14

գ)|BA| + |BC| և |BA + BC| 14

դ)|AB| — |BC| և |AB — BC| 2, -2

Posted in Դասեր, Երկրաչափություն 9

Երկրաչափություն

1)Կառուցե՛ք f(x) ֆունկցիայի գրաֆիկ այնպես, որ.
ա)
1) f(0) = 4 f(6) = 6
2) [-5, -1]-ում նվազող է
3) [-1, 3]-ում աճող է
4) [3, 6]-ում չնվազող է։


բ)
1) որոշման տիրույթը [−4, 7] միջակայքն է,
2) նշանապահպանման միջակայքերն են
[-4, 2) և (2, 7],
3) [−2, 3] միջակայքում ֆունկցիան աճող է:


գ)
1) որոշման տիրույթը [−5, 5] միջակայքն է,
2) չնվազող է,
3) f(1) = f(3) = (√5)


դ)
1) որոշման տիրույթը լինի [0, 6] միջակայքը,
2) f(0) = f(6) = — 2
3) [0, 4] միջակայքում ֆունկցիան լինի աճող,
4) ֆունկցիայի զրոները լինեն 2 և 5 կետերը:

2)Տրված է f(x) = x2 — 3x ֆունկցիան: Հաշվե՛ք f(1)-ը: Գրե՛ք y = f(x — 2) ֆունկցիայի բանաձևը:

f(1)=1-3*1=-2

f(x-2)=(x-2)2-3(x-2)=x2-4x+4-3x+6=x2-7x+10

3)Տրված է f(x) = 2x2 — 3x + 1 ֆունկցիան:
ա) Հաշվե՛ք f(–1)-ը:

f(-1)=2+3+1
բ) Գրե՛ք y = f(x + 1) ֆունկցիայի բանաձևը:

f(x-1)=2(x-2)2-3(x-1)+1=2×2+4x+2-3x-3+1=2×2+x

4)Տրված է f(x) = (x + 1)2 — 3x — 3 ֆունկցիան: Գրե՛ք y = f(x — 1) ֆունկցիայի բանաձևը:

f(x)=x2-x-2

f(x-1)=(x-1)2-(x-1)-2=x2-2x-1-x+1-2=x2-3x-2

5)Տրված է f(x) = x2— x — 1 ֆունկցիան: Գրե՛ք y = f(x — 2) ֆունկցիայի բանաձևը:

f(x-1)=(x-1)2-(x-1)-1=x2-2x-1-x+1-1=x2-3-1

6)15-ը 20-ից քանի՞ տոկոսով է փոքր։

25

7)20-ը 25-ից քանի՞ տոկոսով է փոքր։

20

8)20-ը 25-ից քանի՞ տոկոսով է մեծ։

25

9)28-ը 20-ից քանի՞ տոկոսով է մեծ։

40

Posted in Հայոց լեզու 9, Դասեր

Ածականներ

Ածական

  1. Առանձնացրե՛ք ածականները։

Խոշոր, անձրև, անտառ, քնքուշ, խեղճ, բարձր, աստառ, բողոք, արգավանդ, երջանիկ, ավանդ, տխուր, գուղձ, հարազատ, գորգ, ամբոխ, անիվ, գանգուր։ 

  1. Կապակցությունների իմաստն արտահայտեք մեկ ածական անվանբ։

Ճահիճներով պատված- ճահճապատ

մանրէներ ծնող-մանրէածին

մորը սիրող-մայրասեր

մարդկանց ատող-մարդատյաց

մաքուր գրած-մաքրագիր

միայնակ կյանք վարող

մ եգով պատված-միգապաջ

միշտ փթթած-

թախծոտ դեմքով-թախծադեմ

միրգ տվող-մրգատու

նոր տնկած-նորատունկ

նվեր տվող-նվիրատու

նուրբ հնչող-նրբահունչ

շահույթ բերող-շահութաբեր

շեկ վարսերով-շեկավարս

շատ շնորհներ ունեցող-շտաշնորհ

ինչքից զուրկ-ընչազուրկ

ոսկուց ձուլված-ոսկեձուլ

ուշքը կորցրած-

ջուր տանող-ջրատար

  1. Առանձնացրե՛ք որակական ածականները։ 

Խոր, ուժեղ, երկար, դառը, թույլ, հաստ, երկաթե, մայրենի, սուր, կեռ, խաղաղ, քարակոփ, բազմաշերտ, մագաղաթյա։ 

  1. Առանձնացրե՛ք հարաբերական ածականները։ 

Առաջնակարգ, պղնփակոփ,  խելացի, պողպատակուռ, թթվաշ, թավշե, դժգոհ, բարձր, գեղեցիկ, պարզ, կավաշեն։ 

  1. Առանձնացրե՛ք գերադրական աստիճանի ածականները։ 

Խստագույն, շագանակագույն, վատթարագույն, վիթխարագույն, միագույն, մանուշակագույն, հիմարագույն, դժվարագույն, ամենազգաց, ամենակոշտ, ամենաքիչ, ամենանուրբ, ցորնագույն։ 

  1. Ընդգծե՛ք փոխանուն ածականները։ 

Նոր տարվա գիշերը  մեծերը մնացել էին տանը, իսկ ջահելներս շրջում էինք տնից տուն։ Հեռախոսիս միջի համարները պարբերաբար վերանայում եմ․ հները ջնջում եմ, նորերն եմ ավելացնում։ 

Պապս քաղում էր հասուն խնձորները․ հասունները դարսում էր փայտե արկղում, մանրերից տատս չիր էր անում։ 

  1. Կազմի՛ր տրված ածականների բաղդատական եղանակը։ 

խորը-ավելի խորը, խելացի-ավելի խելացիի, գեղեցիկ-ավելի գեղեցիկ, քաղցր-ավելի քաղցր

  1. Գտե՛ք սխալները և ուղղե՛ք ։ 

Նա իմ ամենագեղեցկագույն-ամենագեղեցիկ զգեստն է։ 

Դա ամենամեծագույն-ամենամեծ նվաճումն էր, որ մենք ունեցել ենք։ 

Սերոբը ամենաազնվագույն-ամենաազնիվ մարդն է, որին հանդիպել եմ։ 

Մեդալը ամենալավագույն-ամենալավ պարգևն էր, որ ստացա այս տարի։ 

  1. Նկարագրե՛ք աշուն՝ օգտագործելով որքան հնարավոր է շատ ածականներ։ 
  2. Աշունը տարվա ամենաքգեղեցիկ ամիսն է:Աշունը ունի անձրևոտ եղանակ և գույնզգույն տերևներ:Օդը թարմ, սառնաշունչ ու մեղմ է։ Արևը դառնում է թույլ, քնքուշ ու տխուր, իսկ երկինքը՝ մուգ ու մշուշոտ։ Աշունը հանգիստ, խաղաղ, բայց մի քիչ տխրաշունչ ժամանակաշրջան է,
  3. Լրացրե՛ք բաց թողնված բառերը։ 

Ըստ իմաստի՝ ածականները բաժանվում են երկու խմբի՝ որակական և հարաբերական

Որակական ածականների մեծ մասն ունի համեմատության աստիճաններ։ 

Ածականն ունի համեմատության երեք աստիճան դրական, բաղադատական, գերդրական: 

Posted in Անհատական նախագիծ, Դասեր

Անհատական նախագիծ թարգմանություն

Աղբյուր

Ես մանկությունից ուզում էի շուն պահել, բայց իմ ծնողները դրան դեմ էին: Մինչդեռ ես երեխա էի, իմ մոտ կար գերմանամուկ Հոմա անունով: Հոման շատ փոքր էր և փափկակազմ : Իր բուրդը միջին երկարության էր և ուներ շագանակագույն բուրդ: Ծնողներս նրա համար առան մեծ վանդակ, որը երկու հարկանի էր:Ես շատ ուրախացա, երբ փոքրիկ ընկեր ձեռք բերեցի։Շատ զվարճալի էր նայել, թե ոնց էր Հոման ակի մեջ վազում: Ինձ դուր էր գալիս կերակրել նրան գազարով և ընկույզներով:

Երբ ես մեծացա,և սկսեցի մենակ ապրել, ես սկսեցի շուն պահել: Ես միշտ երազել եմ ունենալ մեծ շուն, ում հետ ես կկարողանայի ման գալ և խաղալ այգում:Հիմա ես այն ունեմ: Դա մի մեծ և ընկերասեր լաբրադոր է:Ես նրան անվանեցի Ջեկ:Ես ու Ջեկը ման ենք գալիս օրական երկու անգամ :Նա իմ կյանքն ավելի ակտիվ դարձրեց։ Հենց սկզբից ես նրան տարբեր հրամաններ եմ սովորեցնում։Նա արդեն կարողանում է նստել, պառկել և ցատկել:Ինձ դուր է գալիս նայել Ջեկին արևային եղանակի ժամանակ:Նրա ոսկեգույն բուրդը հոյակապ տեսք ունի արևի տակ:Ջեքը իմ ամենահավատարիմ և լավագույն ընկերն է։

Posted in Հանրահաշիվ 9, Դասեր

Հանրահաշիվ

1)Գտե՛ք ֆունկցիայի մեծագույն և փոքրագույն արժեքները: Ո՞ր կետերում է ընդունում այդ արժեքը։

Մեծ`6(-3) փոքր` -7(10)

Մեծ`6(-9;7) փոքր` -8(0)

Մեծ` 2(0) փոքր`-6(8)

Մեծ` 6(6) փոքր` `4(`8)

Մեծ` 4(`2;10) փոքր` -4(2)

Մեծ` 2(-7;7) փոքր`-5(0)

Մեծ`10(7) փոքր`-1(-1)

Մեծ`4(4) փոքր` -4(-8;-6)

2)Տրված f(x) ֆունկցիայի որոշման տիրույթն է D = [- 5, 5] Հայտնի է, որ f(- 3) = 4 և f(1) = 2 Կարո՞ղ է f(x) ֆունկցիան լինել
ա) աճող
բ) նվազող։

3)f(x) ֆունկցիայի որոշման տիրույթը (−∞, +∞) միջակայքն է։ Ֆունկցիայի մասին հայտնի է, որ f(0) = 8, f(5) = 8 և f(- 1) = — 2 Կարո՞ղ է արդյոք f(x) ֆունկցիան լինել 
ա) նվազող
բ) չնվազող

4)Տրված f(x) ֆունկցիայի համար հայտնի է, որ այն աճող է [1, 6] միջակայքում և f(1) = 5 f(6) = 11 : Հնարավո՞ր է արդյոք, որ 
ա) f(4) = 10

Այո
բ) f(4) = 14

Ոչ
գ) f(4) = 5

Ոչ

5)Տրված f(x) ֆունկցիան չաճող է [0, +∞) միջակայքում։ Հայտնի է, որ f(0) = f(10) = 5
ա) Գտե՛ք f(3)-ը:


բ) Հնարավո՞ր է, որ f(11) = 5.1 

Ոչ:

6)Գտնել 10 և 13 թվերից մեծի և փոքրի տարբերության հակադիր թիվը։

-3

7)Գտնել -4 և 20 թվերից մեծի և փոքրի տարբերության հակադիր թիվը։

-24

8)Գտնել -3 և 7 թվերի գումարի հակադիր թիվը։

-4

9)Գտնել -20 և -5 թվերի արտադրյալի հակադիր թիվը։

-100