Posted in Հայոց լեզու 9, Անհատական նախագիծ, Դասեր

Անհատական նախագիծ թարգմանություն

Այսօր Նիկիտան շուտ արթնացավ և միանգամից վազեծ պատուհանի մոտ: Առավոտյան մոտ ցուրտը հանգեց, և ծառերը ծածկված էին ցրտահարությամբ: Սառեցված ճյուղերը փայլում էին արևի տակ՝ ինչպես ապակե թելերի վրա դրված լապտերները։ Իրանց փխրուն սառած շերտը թափվեց ծտերի ծանրությունից, որոնց դուր էին եկել այդ ճյուղերը կերակրապաշտի կողքին: Ո՞ր մի կախարդն է գիշերվա ընթացքում փոխել ծանոթ բակը:

Նիկիտան հանկարծ սկսեց անհանգստանալ. «ինչպե՞ս անցկացրեց գիշերը ձնեմարդը» Փաթաթված բրդյա շալով, նա կանգնած էր նարնջով քթի տեղը, և ժպտում էր: Նրանից դեպի գետ տանող հետքեր կային։Կարո՞ղա դա Ձմեռ Պապտ է եկել: Բայց ուսումնասիրությունից հետո տղան հասկացավ, որ ձմեռ պապը դրա հետ կապ չունի: Դա նրա հայրին էր գնում դեպի գետ թիակով, որ մաքրի սառցե անցքը ձյունից:

Նիկիտան փակեց աչքերը և հիշեց երեկվա օրը: Դեկտեմբերի ամենաերջանիկ օրն էր: Հինգերորդ դասարցիները առաջին անգամ մասնակցեցին ձմեռային սպարտակտիդային: Երեխեքը խաղում էին հոկեյ, լեռան վրայից սահելով սնոուբորդով, երկրպագում էին դպրոցի բոբսլեյի թմին:

Իսկ հետո բոլորը մեղրով լորենի թեյ խմեցին, որպեսզի չհիվանդանան և չմտնեն կարանտի, ի վերջո շուտով նոր տարի է, և ոչ հեռու է հունվարի ամենահրաշալի տոնը` Սուրբ Ծնունդը:

Posted in Հանրահաշիվ 9, Դասեր

Հանրահաշիվ

1)Հաշվել արտահայտության արժեքը․

11/7

29/39

-1/20

9

2)Հաշվել արտահայտության արժեքը․

ա)|5a + 2| — |a — 2|, եթե a = 4. =20

բ)|3a — 6| — |2a — 1|, եթե a = -2 =7

գ)|2a — 5| — |5a — 3|, եթե a = -6 =-16

դ)|4a + 2| — |a|, եթե a = -2 =4

3)Հաշվել արտահայտության արժեքը․

8

25

5

25

4)Լուծել խնդիրները․

1)8 տրակտոր 10 օրում վարում են 320 հա տարածք։

ա)3 տրակտորները 5 օրում քանի՞ հա տարածք կվարեն։

160

բ)8 տրակտորները քանի՞ օրում կվարեն 160 հա տարածք։

4

2)4 տրակտոր 7 օրում վարում են 280 հա տարածք։

ա)3 տրակտորները 4 օրում քանի՞ հա տարածք կվարեն։

բ)5 տրակտորները քանի՞ օրում կվարեն 300 հա տարածք։

3)5 տրակտոր 7 օրում վարում են 210 հա տարածք։

ա)2 տրակտորները 3 օրում քանի՞ հա տարածք կվարեն։

բ)4 տրակտորները քանի՞ օրում կվարեն 120 հա տարածք։

Posted in Շտկողական, Անգլերեն 9, Դասեր

Do We Live to Work or Work to Live?

One of the most meaningful questions about modern life is whether we live to work or work to live. This question makes us think about our values, priorities, and the role that work plays in our happiness.

Some people believe that we live to work. For them, a job is not just a way to earn money, but a source of purpose and identity. They find satisfaction in their careers, and success at work gives them confidence and pride. For example, scientists who make discoveries or doctors who save lives often dedicate most of their time and energy to their professions. Their work defines who they are.

Others believe that we work to live. They see work as something necessary but not the main goal of life. A job provides money and stability, but it should not take away all our time or energy. These people focus more on their personal lives, relationships, and happiness. They believe that free time, rest, and experiences with family and friends are just as important as professional achievements.

In my opinion, we should work to live, not live to work. Work is an important part of life, but it should never become our whole life. If we only work without enjoying the world around us, we risk losing the simple joys that make life meaningful — love, peace, and freedom. A healthy balance between work and personal life allows us to be successful and truly happy.

Posted in Դասեր, Երկրաչափություն 9

Երկրաչափություն

1)Նմա՞ն են ABC և A1B1C1 եռանկյունները, եթե AB = 3մ, BC = 4մ, AC = 6մ, A1B1 = 9մ, B1C1 = 12մ , A1C1 = 18մ:

9/3=12/4=18/6

2)Նման են երկու եռանկյուններ, եթե մեկի կողմերը հարաբերում են ինչպես 3:8:9, իսկ մյուսի կողմերը 24 սմ, 9 սմ, 27 սմ են:

Նման են քանի որ 9/3=24/8=27/9

3)ABC և BCD եռանկյուններում AB = 36 սմ, BC = 18սմ, AC = 20 սմ, DC = 9սմ, DB = 10 սմ: Ապացուցեք, որ ΔABC ~ ΔBCD :

36/18=20/10=18/9=2

4)O գագաթով անկյան կողմերից մեկի վրա վերցված են A և B, իսկ մյուսի վրա C և D կետերը այնպես, որ AO = 4 սմ, BO = 7սմ, OC =12 սմ, OD = 21սմ: Նման են OAC և OBD եռանկյունները:

12/21=4/7=3

5)Ըստ նկարների տվյալների՝ գտեք x–ը և y–ը։

x=6/8=x/12=9

y=21

6)M-ը և N-ը ABC եռանկյան համապատասխանաբար AB և BC կողմերի միջնակետերն են: Ապացուցեք, որ ABC եռանկյունը նման է MBN եռանկյանը:

Posted in Ֆիզիկա 9, Դասեր

Էլեկտրական լարում: Վոլտաչափ:

1. Էներգիայի ի՞նչ փոխակերպումներ են տեղի ունենում էլեկտրական փակ շղթայում:

Էլեկտրական փակ շղթայում տեղի է ունենում էլեկտրական էներգիայի փոխակերպում, հոսանքի ազդեցությամբ, այլ էներգիայի՝ ներքին, մեղանիկական, քիմիական և այլն:

2. Ի՞նչ է հոսանքի աշխատանքը:

Հոսանքի աշխատանքն այն էներգիայի քանակն է, որը հոսանքը փոխանցում է շղթայի որևէ հատվածին որոշ ժամանակում։

3. Ո՞ր ֆիզիկական մեծությունն են անվանում էլեկտրական լարում: Գրեք լարումը սահմանող մաթեմատիկական բանաձևը:

Լարում անվանում են այն ֆիզիկական մեծությունը, որը բնութագրում է էլեկտրական դաշտը փակ էլեկտրական շղթայի հաղորդչում և հավասար է այդ դաշտի կատարած աշխատանքի հարաբերությանը հաղորդչով տեղափոխված լիցքի քանակին:

U=A/q

4. Ինչպե՞ս է սահմանվում լարման միավորը՝ Վոլտը: Լարման ի՞նչ միավորներ են գործածական:

Էլեկտրական լարման միավորը կոչվում է վոլտ (Վ) հոսանքի առաջին աղբյուր ստեղծող Ա. Վոլտայի պատվին:

1Վ այն լարումն է, որի դեպքում շղթայի տեղամասով 1Կլ լիցք տեղափոխելիս էլեկտրական դաշտը կատարում է 1Ջ աշխատանք:

Գործածվում են նաև 1մՎ (միլիվոլտ), 1կՎ (կիլովոլտ) և 1ՄՎ (մեգավոլտ) միավորները:

5. Ո՞ր էլեկտրական սարքն են անվանում վոլտաչափ:

Լարումը չափող սարքը կոչվում է վոլտաչափ:

Վոլտաչափի պայմանական նշանն է՝

6. Շղթայի տարրերի ո՞ր միացումն են անվանում զուգահեռ: Ինչպե՞ս է վոլտաչափը միացվում շղթայի հետազոտվող տեղամասին:

Վոլտաչափի սեղմակները միացվում են էլեկտրական շղթայի այն կետերին, որոնց միջև անհրաժեշտ է չափել լարումը՝ չափվող տեղամասին զուգահեռ:

7. Ի՞նչ սխալներ կան պատկերված սխեմայում: 

Լուծել խնդիրները՝

1. Հաղորդչում հոսանքի ուժը 10 Ա է: Որոշեք 1 ժամում այդ հաղորդչի լայնական հատույթով անցած էլեկտրոնների գումարային զանգվածը: (Հիշեցում՝  e – Մեկ էլեկտրոնի լիցքի մոդուլը՝ e = 1 ,6 * 10^ -19 Կլ: Էլեկտրոնի զանգվածը` m = 9,1* 10^-31 կգ):

Posted in Գրականություն 9, Դասեր

Երկու արվեստագետները

1. Առանձնացրո՛ւ երկու արվեստագետների ստեղծագործությունների նկարագրությունը։

Եվ ամբոխը հոգեզմայլ և հափշտակված՝ ծունր իջավ գեղեցկի առջև, երկրպագեց նրա կատարելատիպին, ներբողներ երգեց արվեստագետին։

Բացին շղարշները, և արևի ոսկեհատ սլաքների տակ շողշողաց շուշանափայլ մարմարիոնը — մի հիացական, գեղահրաշ կույսի անդրի։

2. Դո՛ւրս գրիր երկու արվեստագետների մտքերը իրենց ստեղծագործությունների վերաբերյալ։ Մեկնաբանի՛ր դրանք։ 

Իմ հոգում կատարյալ գեղեցիկն էր բոցավառվում. և ես կարողացա արտահայտել բոլորը, ամբողջը, իմ սրբության սրբությունը, որին ես պաշտում եմ»։

Իմ մեջ տիեզերական գեղեցիկն է ապրում, և իմ հոգում գեղեցկության արևներ են բոցավառվում, որոնցից ես մի նսեմ շողք միայն կարողացա խլել արտահայտելու, մարմնացնելու համար, բայց տիեզերքը մնաց իմ մեջ նորից անձեռնմխելի, իմ մեջ մեծ լռությունն է ծավալվում, ես մի նսեմ հնչյուն միայն կարողացա պոկել այդ մեծ լռությունից, բայց նա՝ բոլոր-բովանդակ մնաց համր ու անխոս իմ մեջ. արդյոք կարո՞ղ եմ հոգուս բոլոր արևները արտաշխարհ հանել, մեծ լռությանը լեզու տալ, և արդյոք ամբոխը պիտի հասկանա՞…»։

. «Ա՛յն, ինչ որ տվի աղքատ ամբոխին- դա փշրանքն էր հոգուս հարստության. և ա՛յն, ինչ որ թափվեց իմ գեղեցկության տիեզերական բաժակից, նա ընկավ ամբոխի վրա և ամբոխացավ. ուրեմն այդ թո՛ղ նրան լինի, ինձ նա պետք չէ, ես բարձր եմ նրանից. նա կատարյալը չէ. նա ես չեմ…»։

3.Ինչո՞ւ երկրորդ քանդակագործը, տեսնելով ամբոխի հիացմունքը, ցանկացավ փշրել իր ստեղծագործությունը։ Ի՞նչ ներքին պայքար էր տեղի ունենում նրա մեջ։

Նրան շատ էր ցավեցնում, որ մարդիկ չհասկացան, ինչ էր ուզում ասել իր արձանով։ Նա դրանով ուզում էր փոխանցել մի զգացում, բայց ոչ ոք դա չզգաց։ Այդ պատճառով նա շատ նեղվեց ու զայրացավ, և ցանկացավ կոտրել իր իսկ ստեղծած արձանը, կարծես ուզում էր ոչնչացնել իր հիասթափությունը։

4. Արդյոք առաջին քանդակագործը իրականում ավելի մոտ էր գեղեցկությանը, թե երկրորդը, որ տառապում էր գիշեր ու ցերեկ։ Իսկ ո՞րն է ավելի մոտ քո պատկերացրած արվեստագետին։

Ըստ իս` իրական գեղեցկությանը ավելի մոտ էր երկրորդ քանդակագործը, քանի որ նա միշտ փորձում էր հասնել ավելին և չէր բավարարվում արդեն արածով։

5.Ամբոխը երկրպագում է երկու արձաններին նույն կերպ. արդյոք դա նշանակում է, որ հրապարակի մարդիկ իսկապես հասկանում են գեղեցկությունը, թե պարզապես արձագանքում են երևույթին։

Ինձ թվում է, որ ամբոխը հիանում էր գործերի արտաքին գեղեցկությամբ, բայց չէր հասկանումդրանց իմաստը։

6.Երկրորդ քանդակագործի խոսքը՝ «նա կատարյալը չէ, նա ես չեմ» ինչպե՞ս ես մեկնաբանում։ 

Նա ցանկանում է ասել, որ կատարյալը իր ներսում է, իսկ քանդակը դրա ամբողջական արտացոլումը չէ:

7.Քո կարծիքով, կարողանո՞ւմ էր առաջին քանդակագործը իսկապես մեկ առ մի արտահայտել իր փափագած գեղեցկությունը, թե՞ նա պարզապես ավելի բավարարված էր։

Իմ կարծիքով նա բավարարված էր: Նրա արձանը գեղեցիկ էր, բայց նա փնտրում էր խորը իմաստ։ Փաստն այն էր, որ բավարար էր, որ մարդիկ նրա աշխատանքը գնահատեին։

8. Արդյոք այս միտքը համապատասխանում է ստեղծագործությանը՝ Արվեստի ընկալումը միշտ չէ, որ համընկնում է ստեղծողի ներքին ճշմարտության հետ։

Այո, այս միտքը համապատասխանում է ստեղծագորխությանը։
Մարդիկ տեսնում են միայն արտաքին գեղեցկությունը,
իսկ արվեստագետը լրիվ ուրիշ բան
:

Posted in Գրականություն 9, Դասեր

Ափսոս էր երեխան

ԻՄ ԿԱՐԾԻՔԸ, ՏՊԱՎՈՐՈւԹՅՈւՆՆԵՐԸ

Բառերով դժվար է արտահայտել, թե որքան ուժեղ ազդեցություն ունեցավ այս պատմվածքը ինձ վրա։ Այն շատ խորն էր և հուզիչ։ Պատմվածքը պատմում է 50 տարեկան մարդու մասին, ով մտածում է իր կյանքի, չկատարված երազանքների և զղջումների մասին։ Նրա մտքերը ցավոտ են, բայց միևնույն ժամանակ շատ իրական։ Կարծես նա պատմում է ոչ միայն իր, այլ նաև բոլորիս պատմությունը՝ այն պահերի մասին, երբ չենք հասցնում ապրել կամ գնահատել ունեցածը։ Պատմվածքը հիշեցնում է, որ ժամանակը արագ է անցնում, և պետք է սովորենք ապրել այսօրվա մեջ՝ չվախենալով սխալվելուց։ Ես շատ տպավորվեցի հատկապես այն հատվածներով, որոնք խոսում էին անցած կյանքի մասին։ Դրանք ինձ ստիպեցին մտածել իմ սեփական անցյալի, սխալների ու երազանքների մասին։ Այս պատմվածքը կարծես հայելի լիներ, որտեղ տեսա ինքս ինձ։ Այն նաև ցույց է տալիս, որ նույնիսկ ցավոտ փորձառությունները կարող են մեզ ուժ տալ և սովորեցնել ապրել ավելի իմաստուն ձևով։ Կյանքը շարունակվում է, և ամեն պահը արժեքավոր է։ Պետք է պարզապես կարողանալ տեսնել այդ արժեքը ու վայելել այն, ինչ ունենք հիմա։ Այս պատմվածքը ինձ համար ոչ թե պարզապես պատմություն էր, այլ կյանքի մասին խոր դաս՝ լի զգացմունքով, մտքերով և անկեղծությամբ։

ԿԱՐԵՎՈՐ ՀԱՏՎԱԾՆԵՐԻ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈւՄ

«Երբ մարդը ժամանակ ունեցավ ու ետ նայեց, տեսավ, որ անցյալը սուզվում է մոռացության մեջ։ «Չի կարող պատահել»,-եղավ առաջին միտքը։ Ամեն անգամ, երբ հընթացս մի հայացք էր ձգել անցյալին եւ շտապ վերադարձել առօրյային, տպավորվել էր, թե այնտեղ ամեն ինչ կարգին է։ Որ այնտեղ, հիշողության դարանում օրերի ընթացքը տպված է անկորուստ, եւ միայն ժամանակ է պետք՝ պատկերաշարքը մտովի շարժման մեջ դնելու համար։ Բայց ահա ժամանակ ունեցավ եւ տեսավ, որ կյանքը իր հետքերը մի ծայրից ջնջում է»։


Այնքանով եմ համամիտ այս հատվածի հետ, որ ամեն անգամ ետ նայելիս թվում է, թե անցյալը ավելի քաղցր էր և անհոգ։ Եվ բոլոր իրադարձությունները կինոժապավենի նման կարող են աչքերիդ առջև երևան։ Սակայն ժամանակի ընթացքում իրադարձությունների գերքանակից ստիպված ես լինում դեն շպրտել հին օգտագործված կինոժապավենը, որը անիմաստ տեղ է զբաղեցնում հիշողությանդ մեջ, և անկախ քեզնից՝ բոլորը մոռանում ես։

«Բայց դա, երեւի, անխուսափելի էր, որովհետեւ խաշը ոչ միայն հնարավորություն էր տալիս կիրակի առավոտ վաղ հավաքվել ընկերներով, այլեւ արարողություններից զուրկ հայ կյանքում խաշ ուտելը միակ ամբողջական արարողությունն է, որ կապված չէ հուղարկավորության, ցեղասպանության եւ այլ արհավիրքների հետ»։


Սա էլ տիպիկ հայկական ավանդույթն է ներկայացնում՝ հուղարկավորության և այլ արհավիրքների ժամանակ սեղանի շուրջ նստելը, իսկ խաշը բացառություն է այս դեպքում։

«Այդպես շփոթված է լինում դպրոցականը ամառային արձակուրդներից հետո։ Թե՛ գրիչը չի նստում ձեռքին, թե՛ չի կենտրոնանում թելադրության վրա։ Իսկ դասատուն բութ է ու չի հասկանում, որ թելադրության փոխարեն երեխային պետք է շարադրությունով աստիճանաբար ամռան օրերից ետ բերել դասարան»։


Ամառը այն ժամակահատվածներից է, երբ կյանքը անհոգ և խաղաղ է թվում, այդ իսկ պատճառով մենք չենք ուզում, որ այն վերջանա։ Եվ սեպտեմբերի սկզբին շարադրության միջոցով էմոցիաները թղթին հաղորդելը կարող էր թեթևացնել երեխայի հոգեկան ներաշխարհը, դատարկել ներսի պարունակությունը և պատրաստել տառապանքներով լի նոր ուսումնական տարվան:

Posted in Հանրահաշիվ 9, Դասեր

Հանրահաշիվ

1)Տրված է y = x2 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Այն y-ների առանցքի երկայնքով ձգեցին a անգամ, այնուհետև տեղաշարժեցին b միավորով ձախ և c միավորով ներքև։ Արդյունքում ստացվեց y = 5 * (x + 4)2 — 2 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Գտե՛ք a-ն, b-ն ու c-ն: 

a=5

b=4

c=2

2)Տրված է y = — x2 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Այն y-ների առանցքի երկայնքով ձգեցին 3 անգամ, այնուհետև 5 միավորով աջ և 7 միավորով վերև։ Ո՞ր ֆունկցիայի գրաֆիկը ստացվեց:

y=3*(x-5)+7

3)Տրված է y = x2 ֆունկցիայի գրաֆիկը։ Այն սեղմեցին a անգամ, այնուհետև տեղաշարժեցին 4 միավորով ներքև։ Արդյունքում ստացվեց y = 1/8 * x2 — 4 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Գտե՛ք a-ն: 

a=8

4)Պատկերե՛ք ֆունկցիայի գրաֆիկը.
ա) y = (x + 1)2 + 3


բ) y = 3 * (x — 2)2 — 1 ,


գ) y = — 2 * (x + 7)2 + 1

5)Գտե՛ք հետևյալ պարաբոլի գագաթի կոորդինատները.
ա) y = 2(x — 4)2

x=4 y=0
բ) y = — (x + 2)2 — 5

x=-2 y=-5
գ) y = x2 + 5

x=0 y=5
դ) y = 8 * (x — 11)2 + 20

x=11 y=20
ե) y = — 5/9 * (x + 3)2 + 1

x=3 y=1
զ) y = 4 * (x — 3)2 — 12

x=3 y=-12

6)Պարզե՛ք պարաբոլի ճյուղերի ուղղությունը: Դրանք հատվո՞ւմ են աբսցիսների առանցքի հետ.
ա) y = (x — 1)2 + 3

Ճյուղերը վերև են, ունի հատում x-երի հետ:
բ) y = — 2 * (x — 5)2 + 6

Ճյուղերը ներքև են, ունի հատում x-երի հետ:
գ) y = — 7 * (x — 8)2 — 14

Ճյուղերը ներքև են, հատում չունի
դ) y = 4x2 — 16

Ճյուղերը վերև են, ունի հատում x-երի հետ:
ե) y = — 3 * (x + 4)2 — 15

Ճյուղերը ներքև են, հատում չունի