Author: mariamdalaqyan

1)Հաշվե՛ք տրված բազմանդամը x − 1-ի և x + 2-ի բաժանելիս ստացվող մնացորդները.
ա) x + 7

8 և 5
բ) x

1 և -2
գ) x² + x − 2

0 և 0
դ) x² − 3x + 7

5 և 17
ե) 6 x³ − 2x² + 5

9 և -23
զ) 5x⁵ − 3x² + x

3 և -174
է) 2 x⁴ + x − 12.5

-9.5, և -17.5

2)Լրացրեք բաց թողնված թիվը․

29

14

0

-16

228

5

ԼՈՒԾՈՒՄ. զ) Հարմարության համար *-ի փոխարեն գրենք b: Տրված հավասարությունից երևում է, որ P(x) = 3 x⁴ − 11x + b բազմանդամը (x + 1)-ի բաժանելիս մնացորդում ստացվել է 19։ Համաձայն Բեզուի թեորեմի՝ P(−1) = 19։ Ուրեմն՝ 3 ⋅ (−1)⁴ − 11 ⋅ ( − 1) + b = 19: Այստեղից՝ b = 19 − 3 − 11 = 5:

3)Պարզե՛ք, թե տրված բազմանդամը բաժանվո՞ւմ է (x − 2)-ի.
ա) x² + 7x − 5 ոչ
բ) x³ − 5x + 3 ոչ
գ) x⁴ − 9x + 2 այո
դ) x⁴ + 3 x² + 2026 ոչ
ե) x⁷ − 128 այո
զ) 54x³ + 204 ոչ
է) 207x⁹ − 1 այո
ը) x⁵ − x⁴ − x³ − x² − x − 2 այո

Կարդա՛ ստեղծագործությունները և դրանց արտահայտած գաղափարների շուրջ ձևակերպի՛ր պնդումներ։ 

Վիշապը ո´ղջ է, հաղթեց վիշապը։ Չինական առակ

Չինական մի նահանգում կար մի վիշապ: Մարդիկ յուրաքանչյուր ամիս նրան տուրք էին վճարում և զոհում ամենագեղեցիկ աղջկան: Այդ ժամանակ նահանգում կային նաև քաջ երիտասարդներ, որ գնում էին վիշապի պալատը և կռվում էին նրա դեմ, բայց ամեն անգամ մունետիկը դուրս էր գալիս պալատի պատշգամբ և հայտարարում՝ «Վիշապը ո´ղջ է, հաղթե´ց վիշապը»:

Օրերից մի օր հայտնվում է մի խիզախ երիտասարդ, որը գալիս է վիշապի պալատ՝ իր սիրելի աղջկա հետևից: Սպանելով վիշապին՝ նա գնում է փնտրելու իր հարսնացուին: Պալատի պատերի ողջ երկայնքով շարված են մեծաքանակ սնդուկներ՝ լցված ոսկով և թանկարժեք քարերով: Որքան ավելի է նա հիանում այդ ահռելի հարստությամբ, որն արդեն իրեն է պատկանում, այնքան աճում են նրա պոչը, ճանկերը ժանիքները, թեփուկները… Երիտասարդը ձեռքերը մտցնում է ոսկու սարերի մեջ և չի կարողանում զսպել իրեն: Այդ ժամանակ պատշգամբի դուռը բացվում է, իսկ ներքևում հավաքված է ժողովրդի բազմությունը:

Մունետիկը (ինչպես սովորաբար) հայտարարում է. «Վիշապը ո´ղջ է, հաղթեց վիշապը»: Երիտասարդը փորձում է համոզել, որ վիշապը սրից ընկած, հաղթված է: Մունետիկը նրան է տալիս հայելին և երիտասարդը նրա մեջ տեսնում է սոված ու կատաղի վիշապին:

Մարդը կարող է հաղթել արտաքին չարին, բայց պարտվել սեփական ագահությանը։

Կրիան ու կարիճը

Մի անգամ կարիճը խնդրեց կրիային անցկացնել իրեն գետը։Կրիան մերժեց, բայց կարիճը աղաչեց նրան։
-Լավ , -համաձայնեց կրիան,- միայն խոսք տուր, որ ինձ չես խայթի։
Կարիճը խոսք տվեց։ Այդ ժամանակ կրիան դրեց նրան իր մեջքին և սկսեց լողալ։
Կարիճը ամբողջ ճանապարհին խաղաղ նստած էր, բայց երբ մոտեցան ափին, նա կրիային խայթեց։
-Ինչպե՞ս չես ամաչում, կարի՛ճ․ չէ՞ որ դու ինձ խոստացել էիր,- բղավեց կրիան։
-Հետո՞ ինչ,- սառնասրտորեն ասաց կարիճը կրիային,-  ասա ինձ՝ ինչու՞  համաձայեցիր ինձ գետն անցկացնել՝ իմանալով իմ բնավորությունը։
— Ես միշտ օգնում եմ յուրաքանչյուրին․ դա է իմ բնույթը,- ասաց կրիան։
— Ի՛մ ընկեր,- պատասխանեց կարիճը, — քո բնույթը բոլորին օգնելն է , իսկ իմը՝ խայթելը։ Իսկ ինչո՞ւ ես քո բնույթը ներկայացնում մեծ բարություն, իսկ իմը՝ ստորություն։

Պետք չէ բոլորին հավատալ, այն էլ վատ բնավորությամբ մարդկանց:

Աշխարհը և մենք

Շատ վաղուց մի արքա կառուցեց պալատ, որի բոլոր պատերը, հատակը և առաստաղը հայելուց էին: Այնպես պատահեց, որ  պալատ մտավ մի շուն:  Իր շուրջը նայելով՝ նա տեսավ բազմաթիվ շներ: Լինելով շատ խելացի և զգուշավոր՝ համենայն դեպս ատամ ցույց տվեց, որպեսզի իրեն պաշտպանի այդ միլիոնավոր շներից և վախեցնի նրանց: Ի պատասխան նրան՝ բոլոր շները անմիջապես իրենք էլ ատամ ցույց տվեցին: Շունը կամացուկ հաչեց: Մյուսները սպառնալիքով պատասխանեցին նրան (պալատում արձագանք կար): Հիմա շունը հաստատ համոզված էր, որ իր կյանքը վտանգված է, և սկսեց բարձր հաչել: Սակայն երբ նա հաչում էր, հայելիների միջի շները նրան պատասխանում էին հուսահատ հաչոցով: Եվ որքան շատ էր նա հաչում, այնքան բարձր էին նրանք պատասխանում, ինչպես թվում էր խեղճ շանը: Առավոտյան շանը գտան սատկած: Սակայն նա պալատում միայնակ էր եղել: Ոչ ոք չէր կռվել նրա հետ, որովհետև պալատը դատարկ էր: Ուղղակի նա տեսել էր ինքն իրեն բազմաթիվ հայելիների մեջ և վախեցել: Եվ երբ նա սկսել էր կռվել, հայելիների միջի արտացոլանքները պայքարի մեջ էին մտել: Նա սատկել էր իր միլիոնավոր սեփական  արտացոլանքների հետ պայքարում:

Ինչպես դու վերաբերվես հասարակությանը, այդպես էլ այն կվերաբերվի քեզ:

Հատված պատմության դասագրքից։ 

Գրե՛ք էսսե և վերնագրե՛ք։ 

Հայոց պատմության ընթացքում եղել են անհատներ, որոնք դժվար պահերին իրենց վրա են վերցրել ժողովրդի ճակատագիրը։ Այդպիսի վառ կերպարներից է Փառանձեմ թագուհին՝ Մեծ Հայքի Արշակունյաց թագավորության նշանավոր դեմքերից մեկը։ Նա Արշակ II-ի կինն էր և սերում էր Սյունյաց նախարարական տոհմից։ Փավստոս Բուզանդը նրան ներկայացնում է որպես գեղեցիկ և պարկեշտ կին։ Սակայն Փառանձեմը պատմության մեջ մտավ ոչ միայն այդ հատկանիշներով, այլ իր կամքով ու քաջությամբ։

Փառանձեմ թագուհին Արշակ II-ին պարգևեց որդի՝ արքայազն Պապին, որի դաստիարակության գործում մեծ դեր ունեցավ։ Նրա շնորհիվ Պապը դարձավ հայրենասեր և պատասխանատու անձնավորություն։ Արշակ II-ի ձերբակալությունից հետո Շապուհ II-ը փորձեց խաբեությամբ գերել նաև Փառանձեմին։ Սակայն հեռատես թագուհին չհավատաց նրա խոստումներին և չընդունեց Պարսկաստան գնալու առաջարկը։ Երկիրը պաշտպանելու նպատակով նա զորքով ամրացավ Արտագերս անմատչելի ամրոցում։ Այնտեղ նա տեղափոխեց նաև արքունի գանձարանը և կազմակերպեց պաշտպանությունը։ Փառանձեմը իր որդուն ուղարկեց Հռոմ՝ Վաղես կայսեր մոտ օգնություն խնդրելու։ Տասնչորս ամիս շարունակ ամրոցը հերոսաբար դիմադրեց թշնամուն՝ չնայած սովին ու ծանր պայմաններին։

Այսպիսով` Փառանձեմ թագուհին իր կյանքի գնով պաշտպանեց հայրենիքն ու պետականությունը։ Նա դարձավ առանց արքայի մնացած Հայոց աշխարհի առաջնորդը և կարողացավ համախմբել ժողովրդի ուժերը։ Նրա քաջությունն ու հեռատեսությունը կարևոր դեր ունեցան Մեծ Հայքի թագավորության գոյատևման գործում։ Թեև թագուհին ենթարկվեց դաժան մահապատժի, նրա հոգին մնաց անմահ։ Փառանձեմը հայոց պատմության մեջ մնաց որպես անձնազոհության և հայրենասիրության վառ խորհրդանիշ։

Որպես անհատ՝ կինը ի՞նչ դեր կարող է ունենալ տարբեր ժամանակներում  ազատության, ազգային ինքնության և պետականության պահպանման համար մղվող պայքարում։

Կինը որպես անհատ տարբեր ժամանակներում մեծ դեր կարող է ունենալ ազատության և պետականության պահպանման պայքարում։ Նա ընտանիքում և հասարակության մեջ փոխանցում է լեզուն, մշակույթը և ազգային արժեքները նոր սերունդներին։ Դժվար ժամանակներում կինը կարող է դառնալ ուժի ու համբերության օրինակ՝ ոգևորելով և միավորելով մարդկանց։ Նա ոչ միայն պահպանում է ազգային ինքնությունը, այլ նաև նպաստում է դրա շարունակականությանը։ Այդ պատճառով կնոջ դերը ժողովրդի գոյատևման և ազատության պայքարում շատ կարևոր է։

Առաջադրանքներ․

1)

Այո, ոչ, այո

2)

Բոլորը այո

3)

+ – + –

4)

cosa

cosa

sina

-sina

5)

sin120=0,581

cos120=-1/2

tg120=-v3

ctg120=-v3/3

6)

v2/2

v2/2

-1

-1

7)

1/2

-v3/2

-v3/3

-v3

1)Հաշվե՛ք P(x) և Q(x) բազմանդամների քանորդն ու արդյունքը գրե՛ք ռացիոնալ արտահայտությամբ.

x2-3x-10+1/x+2

3x-4+1/2x+6

x2-120/x+11=x-11+1/x+11

x2-180/x-13+1/x+13

6×3+x2-42x+10/-x2+7=-6x-1*17/-x2+7

2×4-x3+11x-6/x3+5=2x-1+x-11/x3+5

2)Կատարեք մնացորդով բաժանում.
ա) x³ — 4x² + x + 6 -ը x + 1-ի, x − 2-ի, x — 3-ի վրա
բ) x⁴ + 2x³ + x² + 6 -ը x² + x + 1-ի, x + 2-ի վրա