Posted in Հայոց լեզու 9, Դասեր

Գործնական քերնականություն

Աշխատանք դասարանում  

1. Բաց թողնված տեղերում գրե՛ք համապատասխան տառը։ 

Ամենաէական, քրիստոնեություն, ելևէջ, ինչևէ, անեզր, խուռներամ, երբևէ, նախօրե հնօրյա, փայտոջիլ, միջօրեական, օրեցօր։ 

2. Ճշտե՛ք բառերի գրություն, պետք է գրվեն միասին, անջատ կամ գծիկով։ 

Սերնդեսերունդ, քարեդարյան, այրուձի, փոստ-հեռագրատուն, տարեցտարի,  իսպառ, քափ-քրտինք, օրնիբուն, գողեգող, այլընտրանք։ 

3. Գրե՛ք տրված բառերում տեղի ունեցած հնչյունափոխությունը։ 

Երևութական-, մնջախաղ-ու-ը, փափկասուն-ու-ն, ձվաձև-ու-վ, գունավոր-յ-ու, ոսկերիր-ի-ն սղվել է, մտադրություն-ի-ը։ 

4. Ճիշտ տեղադրե՛ք բառային շեշտը։ 

Իհա´րկե, հե´տ գալ, գիսա´ստղ, քանի´երորդ, գի´րքդ, հանդու´գն, գրե´թե, արկղի´կ։

5. Առանձնացրե՛ք հոմանիշ զույգերը։ 

Թույր, մատղաշ, անսայթաք, բաղձանք,հմայել, նման, խոհեմր, դալար, սխալ, հրապարուել, իղձ, հանգույն, ողջամիտ, անգայթ։

Հանգույն-նման, անսայթաք-անգայթ, հրապուրել-հմայել, խոհեմ-ողջամիտ, բաղձանք-իղձ, դալար-մատղաշ, թյուր-սխալ:

6. Գրե՛ք տրված դարձվածքների բացատրությունը՝

բախտավոր աստղի տակ ծնվել-հաջողակ, ձայն բարբառո հանապատի-առհամարվել,  կանաչ-կարմիր կապել-ամուսնացնել, վերջին մոհիկան-վերջին ներկայացուցիչ,  մի սանրի կտավ-միանման,  ափերց դուրս գալ-զայրանալ, աչքը ճամփին մնալ-սպասել մեկին:

7. Առանձնացրե՛ք պատճառական ածանց ունեցող բայերը՝ մոտեցնել, մրցել, գրել տալ, խաղացնել, երգել տալ, վերակենդանանալ, անհագստացնել, հիշեցնել, առնել-տալ։ 

8. Տրված նախադասություններում ընդգծել մակբայները։ 

Փոքրիկը կամաց-կամաց սովորեց երգել։ 

Հեղուկը քիչ-իքչ լցվեց տարայի մեջ։ 

Արքայադուստրը շեշտակի նայեց զինվորին։ 

Ուշացել էր,  նկատեց հորը, իսկույն վեր թռավ անկողնուց։ 

Գևորգը եղբայրաբար օգնեց իր մտերիմ ընկերոջը։ 

Պետք է սովորել հիմա, որպեսզի ունենանք բարեկեցիկ ապագա։ 

9. Տրված նախադասություններում ընդգծե՛ք ուղիղ խնդիրները։ 

Հայրսը սիրում էր որդուն։

Անհամբերությամբ ու ոգևորությամբ տղան կարդում էր գիրքը։ 

Ես կարդացել եմ Դուրյան։ 

Քամին շարժում էր ծառերը։ 

10. Ո՞րն է նախադասության քերականական և տրամաբանական շարունակությունը։ 

Նրա՝ ածուխի պես սև ու խիտ մորուքն սկսվում էր համարյա աչքերի տակից ու ծածկում ամբողջ երեսն ու կոկորդը, ․․․․

Ա․ Բայց նրան սիրահարված էին բոլորը։

Բ․ ստացվում է, որ շատ տգեղ տեսք ուներ։

Գ․ իսկ արծվային քիթն անգամ ծածկված էր մազերով։ 

11. Ո՞ր նախադասության մեջ կա փոխաբերություն։

Ա․ Առավոտյան ծուխ է ելնում երդիկներից, ծուխը ձգվում է կապույտ երիզի նման և հալվում ամպերի մեջ։

Բ․ Քանի՜ սերունդ է ապրել Բասուտա գետի մոտ, կարկատած թաղիքները փռել ցախերի վրա, եղեգնով պատել վրանները։

12. Կետադրի՛ր նախադասությունները։ 

Ա․ Վրաններից մեկը պատկանում էր Պապ թագավորին, մյուսը` սպարապետ Մուշեղին, իսկ երրորդը` Ներսես կաթողիկոսին։ 

Բ․ Բոլորը միասին բարձրացան վերնահարկ, որ գմբեթարդ շինություն էր` զարդարված մարմարյա սալերով։ 

Գ․ Թվում էր` քաղցից խելքս թռցնում եմ։ 

Դ․ Ամայի տարածության մեջ միայնակ մնալով` ընկա գետնին, և հեծկլտոցիս ձայնը խախտեց շրջապատի լռությունը։ 

13. Նախադասությունները դասավորի՛ր տրամաբանական ճիշտ հաջորդականությամբ։ 

Ա․ Եվ այդ նշան-պատկերները կոչվում էին հերոգլիֆներ, որոնց քանակն հասնում էր մոտ 750-ի, և դրանք փորագրում էին քարի, փայտի, նաև պապիրուսի վրա։ 

Բ․ Գրի ստեղծումը դարձավ պահանջ, սակայն սկզբնական գիրը ուղղակի բառի պարզագույն նկարն էր, ինչպես արևը, որը պատկերվում էր կենտրոնում կետ ունեցող շրջանի նշանով։ 

Գ․ Մթա չորրորդ հազարմայակում եգիպտացիների գիտելիքներն այնքան շատ էին, որ դրանց բանավոր փոխանցումը սերնդեսերունդ դառնում էր անհնարին։

Դ․ Հետագայում նշանով սկսեցին արտահայտել ոչ միայն առանձին բառեր, այլև մեկ կամ մի քանի բաղաձայն հնչյուններ՝ բաց թողնելով ձայնավորները։ 

Գ, բ, ա, դ:

14. Գրի՛ր նախադասության մեջ թույլ տված բառագործածության սխալը և ուղղի՛ր։ 

Համաձայն ավանդույթան՝ նրա նախնիները ծագել են վիշապներից։ 

15.Ուղղի՛ր նախադասության քերականական սխալը։ 

Ամբողջ ժողովուրդը պապանձնված կանգնել էր՝ ասես խլացած Բուղայի մահացու սպառնալիքների առաջ։ 

16. Տրված բառերը տեղադրե՛ք բաց թողնված տեղերում՝ ենթարկելով համապատասխան փոփոխությունների։ 

Կոխկրտվելուց խուսափելու համար պարսիկ զինվորները տեգերով փորձում էին  խոցել արնաթաթախ, գրգռված փղերին՝ կարծես մոռացած իրենց բուն թշնամուն:

տեգ, կոխկրտվել, գրգռվել, թշնամի 

Leave a comment