Գործնական քերականություն

Նախադասության գլխավոր անդամներՆախադասությունը ունի երկու գլխավոր անդամ՝ ենթակա և ստորգյալ, որոնք իրար հավասարազոր անդամներ են: Ենթական դրվում է ուղղական հոլովով և պատասխանում է ո՞վ, ովքե՞ր, ի՞նչ, ինչե՞ր հարցերին: 

1. Գտի՛ր տրված նախադասությունների ենթական և նշի՛ր, թե որ խոսքի մասով է արտահայտված: Եվ անապատի սահուն լռությունը–գոյական ծանրացավ նորից:Այնուհետև մենք–դերանուն էլ չէինք լսում նրա ձայնը: Գեղեցիկը–ածական կփրկի աշխարհը: Երեքը– ներս մտան անմիջապես, իսկ երեքը՝ սպասեցին: Աղոթելը-բայ նրա միակ մխիթարությունն էր:Պտուղդ քաղող–դերբայ չկա: Ձերբակալվածները–գոյականաբար գործածված բայ միայն հրաշքի էին սպասում: Մեծ քաղաքում հաճույք էր կացարան փոխելը: 

2. Գտի՛ր նախադասության ենթական, կետադրի՛ր :  Նրա ծանր հառաչանքները, ողբը, հեծկլտանքը  տխրեցնում էին ինձ-բազմակի ենթակա: 

Ի՞նչ կոչվում այս ենթական: Ստորոգյալ Արտահայտում է հատկանիշ և այն վերագրում ենթակային ժամանակի մեջ:

 Համեմատել. դարբին ՄարգարըՄարգարը դարբին է:Ստորոգյալը արտահայտվում է դիմավոր բայաձևով: Լինում է երկու տեսակ՝ պարզ և բաղադրյալ:Միայն խոնարհված բայով կազմված ստորոգյալը կոչվում է պարզ ստորոգյալ:

 3.Գտի՛ր նխադասությունների ստորոգյալները:Նա ներկայացնում էր իր պատրաստած ուտեստը: Լինում է, չի լինում մի հրաշք երկիր:Լող է տալիս իր երազանքների գրկում: 

Բաղադրյալ ստորոգյալ ՝ որևէ խոսքի մասով և դիմավոր բայով կազմված ստորոգյալը: Ստորոգելին արտահայտվում է գոյականով, ածականով, դերանունով, թվականով, դերբայով և դիմավոր բայի՝ հանգույցի հետ կազմում է բաղադրյալ ստորոգյալ:

Որպես  հանգույց հանդես է գալիս եմ բայը: (Երբեմն որպես հանգույց կարող են հանդես գալ նաև լինել, դառնալ, թվալ բայերը): 

4. Դուրս գրի՛ր պարզ և բաղադրյալ  ստորոգյալները:Եթե նա հիվանդ լինի–բաղադրյալ, ոչ մեկին իր մոտ չի թողնի–պարզ:Լուսնի շողերի տակ ձյան ծածկոցը ինձ գորգ թվաց:Խաղաղված ծովակը ծփում է-բաղադրյալ:Իմ պապը շատ ծեր էր–բաղադրյալ:

5. Համաձայնեցնել տրված նախադասությունների ենթական և ստորոգյալը: Ճանապարհին նա միայն գլխի շարժումով են պատասխանում: Ծովինարն ու Անդրանիկը կանգնել է հին բարձունքին: Աղմուկն ու աղաղակը գնալով շատացան: Հանկարծ լաց ու կոծ լսվեցին: Ընդունվում է պատվերներ: Ուղիղ շարադասություն՝ Տարիներ անցան:Շրջուն շարադասություն՝ Անցան տարիներ: 

• Ճանապարհին նա միայն գլխի շարժումով է պատասխանում: Ծովինարն ու Անդրանիկը կանգնել են հին բարձունքին: Աղմուկն ու աղաղակը գնալով շատացավ: Հանկարծ լաց ու կոծ լսվեց: Ընդունվում են պատվերներ: Ուղիղ շարադասություն՝  Տարիներ անցան:Շրջուն շարադասություն՝ Անցան տարիներ: